Khi Bitcoin và các loại tiền số khác trở nên phổ biến, mọi người cũng dần để ý đến công nghệ đứng sau nó: Blockchain (chuỗi khối) hay công nghệ sổ cái phi tập trung (DLT). Về cơ bản, blockchain là cơ sở dữ liệu dùng chung, chứa đầy các mục phải được xác minh bằng các mạng ngang hàng và được mã hóa.
Có thể hình dung nó như một tài liệu Google Document dùng chung được mã hóa và xác minh, trong đó mỗi mục nhập vào tài liệu đều phụ thuộc vào quan hệ logic với tất cả các bản ghi trước đó, và được mọi người trong cùng mạng lưới đồng ý.
Dù vậy, blockchain không chỉ gắn liền với tiền số. Nó có nhiều tác dụng khác và đang chứng minh tiềm năng của mình ở khắp nơi. Theo Blockchain Council, các nước như Nhật Bản, Trung Quốc, Lebanon, Thụy Sỹ, Nam Phi hay Anh… đang dẫn đầu về công nghệ blockchain trên thế giới.
Từ khi thị trường tiền số nổi lên, những người đam mê công nghệ cũng duy trì sự quan tâm đối với chuỗi khối. Các doanh nghiệp chi hàng ngàn USD cho các chương trình nghiên cứu và phát triển giải pháp dựa trên blockchain. Ngoài ra, một số ngành công nghiệp và phi công nghiệp cũng đang tích hợp blockchain vào hệ thống cốt lõi để tối ưu hóa tiềm năng của nó. Các nhà phát triển blockchain đang khai phá các “vùng đất” mới như Metaverse, tài chính phi tập trung (DeFi), NFT, game điện tử…
Những ngành ứng dụng đại trà công nghệ blockchain trong năm 2022 phải kể đến tài chính – ngân hàng, bất động sản, chuỗi cung ứng, giáo dục, game trực tuyến, an ninh mạng.
Tài chính – ngân hàng
Tài chính – ngân hàng là lĩnh vực tiên phong trong ứng dụng blockchain. Các tổ chức ngân hàng khắp thế giới đang chuyển sang dùng blockchain để thiết lập hệ thống làm việc phi giấy tờ, lấy người dùng làm trung tâm, hệ thống làm việc minh bạch. Ngoài ra, nó còn giúp cải thiện mức độ quản lý, hiệu quả và an toàn.
Blockchain giúp đơn giản hóa hoạt động vận hành đối với hệ sinh thái ngân hàng. Nó tạo điều kiện thuận lợi để quản lý theo thời gian thực, nhiều bên các giao dịch trên toàn cầu. Khả năng báo cáo nhanh chóng, chính xác thông qua cơ chế phi tập trung tự động bảo đảm các giao dịch không phát sinh lỗi. Ngoài ra, chuyển tiền giữa các cá nhân và doanh nghiệp không có sự can thiệp của cơ quan trung gian sẽ đẩy nhanh quá trình xử lý.
Blockchain giúp các tổ chức tài chính phát hành thư bảo lãnh trong hợp đồng mua bán. Thông thường, nhà phát triển blockchain Ethereum sẽ dùng smart contract để bảo đảm sự tin cậy trong các điều khoản hợp đồng.
Chẳng hạn, HSBC dùng nền tảng R3 để lưu trữ tài khoản kỹ thuật số của cộng đồng khách hàng trên toàn cầu. Giải pháp này giống như một kho tiền kỹ thuật số và giảm đáng kể chi phí dịch vụ trông coi, lưu trữ. Với blockchain, các nhà đầu tư HSBC có cơ hội theo dõi tiền của họ theo thời gian thực.
Bất động sản
Giao dịch bất động sản thường cần gặp mặt trực tiếp giữa nhiều bên. Số tiền liên quan đến các hợp đồng bất động sản rất lớn, vì vậy các bên phải giải quyết nhiều thủ tục giấy tờ. Dù vậy, blockchain sử dụng hợp đồng thông minh để mã hóa bất động sản, để chúng được giao dịch như các tài sản ảo như Thẻ, Bitcoin.
Blockchain loại bỏ các đại lý trung gian như luật sư, ngân hàng, môi giới, từ đó cắt giảm các khoản chi phí không cần thiết và hoa hồng đắt đỏ. Do tính chất phi tập trung, thông tin lưu trữ trên khối có thể được mọi người truy cập, đảm bảo tính minh bạch. Việc token hóa bất động sản còn giúp những người không thể mua tài sản đắt giá cũng sở hữu được % nhất định của tài sản.
Chuỗi cung ứng
Dữ liệu trong mạng lưới chuỗi cung ứng không phải lúc nào cũng truy cập dễ dàng. Blockchain giúp các doanh nghiệp trong chuỗi sử dụng dữ liệu để xử lý các tình huống gián đoạn và cải thiện khả năng hồi phục.
Việc sử dụng smart contract giúp họ tránh được các gián đoạn phát sinh. Hợp đồng chỉ được kích hoạt khi đáp ứng các điều kiện đặt trước. Sổ cái phi tập trung ghi lại dữ liệu của tất cả nhà cung cấp mới để mọi bên làm việc trong mạng lưới đều truy cập được.
Công nghệ tránh được đánh cắp hay thao túng các khoản thanh toán, hàng tồn kho, vận hành nhà kho, giao hàng… Nhờ các bên truy cập vào cùng một dữ liệu, nó giúp đảm bảo tính đồng nhất và xây dựng lòng tin, tránh xảy ra xung đột.
Chẳng hạn, các doanh nghiệp thực phẩm, dược phẩm chuyển sang blockchain để cải thiện quản trị chuỗi cung ứng. Walmart dùng blockchain để truy vết thịt lợn nhập từ Trung Quốc. DHL tin rằng blockchain giúp duy trì logistics.
Giáo dục
Blockchain giúp sinh viên kiểm soát được danh tính của họ bằng cách cấp cho họ quyền sở hữu thông tin cá nhân. Đối với những cử nhân đang tìm việc làm, blockchain giúp xác minh tính toàn vẹn của thông tin trong hồ sơ xin việc dễ dàng hơn. Nó cũng kiểm soát được những gì nhà tuyển dụng có thể nhìn thấy.
Các cơ sở giáo dục đại học có thể tiết kiệm thời gian và tiền bạc bằng cách hợp lý hóa quy trình xác minh nhờ blockchain để cấp bằng. Nhà tuyển dụng lại dùng liên kết dẫn đến bản sao bằng tốt nghiệp điện tử của ứng viên trên blockchain để xác minh tính tin cậy. Nhờ vậy, họ sẽ chọn được những người phù hợp nhất cho mình. Ứng viên khó làm giả được hồ sơ học tập do tính bảo mật khi lưu trữ thông tin trên blockchain.
Game online
Blockchain đột phá ngành công nghiệp game trực tuyến nhờ tiền số, smart contract và NFT. Blockchain cho phép game thủ tùy biến avatar kỹ thuật số, mang các đặc điểm riêng. Do tất cả giao dịch lưu trữ trên blockchain, chủ nhân sẽ không mất quyền truy cập những gì họ đã mua ngay cả khi rời game. Dùng NFT và tiền số bảo đảm giao dịch an toàn, minh bạch. DLT cũng không cần game thủ khai báo thông tin cá nhân.
Decentraland là một trong những game vũ trụ ảo nổi tiếng nhất. Ra đời năm 2017, game cho phép khách hàng mua các mảnh đất ảo dưới hình thức NFT. Nó còn có đồng tiền riêng mang tên MANA.
An ninh mạng
An ninh mạng không nằm ngoài xu hướng số hóa đang diễn ra trên toàn cầu. Ngày nay, chúng ta duy trì nhiều tài khoản mạng xã hội và chia sẻ thông tin cá nhân với nhiều nền tảng khác nhau. Khi dữ liệu kỹ thuật số trở thành nguồn dữ liệu khai thác khổng lồ. nguy cơ bị tấn công mạng ngày càng tăng. Blockchain sẽ là giải pháp tiềm năng để bảo mật dữ liệu. Công nghệ đảm bảo dữ liệu lưu trên DLT không bị tấn công, chỉ những bên được xác thực mới có thể tiếp cận và sử dụng.
Rõ ràng, blockchain đang tạo ra cuộc cách mạng với những gì chúng ta suy nghĩ, học tập và giao dịch. Nó sẽ mở đường cho các dự án sáng tạo trong đủ mọi ngành nghề.
